A
Analiza TQ and DRAG jest analizą umożliwiającą estymację sił osiowych i momentu obrotowego generowanych na skutek kontaktu pomiędzy elementami przewodu wiertniczego i narzędziami a ścianą otworu. Podstawowym źródłem T&D jest siła kontaktowa i tarcie. Wartość mierzonych sił i momentu obrotowego jest funkcją: masy i geometrii przewodu wiertniczego, zastosowanych narzędzi, parametrów pracy, geometrii i jakości otworu, typu płynu wiertniczego, ilości fazy stałej zawieszonej trwale i zakumulowanej na dnie otworu.
B
Balastowanie - to proces polegający na obniżeniu siły kontaktowej pomiędzy instalowanym rurociągiem i ścianą otworu wypełnionego płuczką poprzez celowe wprowadzenie do wnętrza rurociągu balastu o optymalnej masie.
C
Ciśnienie denne (hydrostatyczne, dynamiczne) - ciśnienie denne hydrostatyczne jest to ciśnienie jakie wywiera słup płuczki na ścianę otworu w stanie spoczynku. Ciśnienie denne dynamiczne jest to ciśnienie jakie wywiera płuczka na ścianę otworu z uwzględnieniem oporów przepływu (stan cyrkulacji w otworze).
Cyrkulowanie - zatłaczanie do otworu płuczki wiertniczej, jej powrót, wraz ze zwiercinami na powierzchnię do systemu oczyszczania (kondycjonowania) i ponowne kierowanie jej do otworu. Komponentami systemu cyrkulacyjnego są: pompa płuczkowa, infrastruktura rurociągowa, przewód wiertniczy, narzędzie wiertnicze, system separacji i kondycjonowania.
D
Dolny zestaw przewodu (BHA) - elementy wyposażenia wgłębnego usytuowane pomiędzy pierwszą rurą płuczkową i narzędziem urabiającym (świdrem, poszerzaczem). Komponentami BHA mogą być narzędzia, motor, obciążniki, łączniki wiertnicze, centralizatory, stabilizatory i narzędzia specjalnego przeznaczenia.
G
Geotechnika jest nauką o pracy i badaniach ośrodka gruntowego dla celów projektowania i wykonawstwa budowli ziemnych i podziemnych oraz fundamentów budynków i nawierzchni drogowych. Jest to nauka interdyscyplinarna, wykorzystująca gruntoznawstwo, mechanikę gruntów, fundamentowanie, geologię - w szczególności inżynierską, chemię, fizykę, mechanikę, reologię. Jest to nauka związana z inżynierią lądową, zajmująca się właściwościami gruntu pod kątem projektowania i wykonawstwa budowli naziemnych i podziemnych oraz fundamentów budynków i nawierzchni drogowych. Oprócz inżynierii lądowej, geotechnika ma również zastosowanie w budownictwie wojskowym, górniczym, naftowym, energetycznym zarówno lądowym jak i morskim (tzw. offshore). Warto również pamiętać, że inżynieria geotechniczna i geologii inżynierskiej obejmują obszary wiedzy, które się pokrywają, jednak inżynieria geotechniczna jest specjalnością inżynierii lądowej a geologia inżynierska jest specjalnością geologii - dzielą one te same zasady mechaniki gruntów i mechaniki skał, ale różnią się pod względem aplikacji (wykorzystania). W praktyce różnice przejawiają się tym, że geotechnika bardziej zajmuje się właściwościami mechanicznymi gruntów i jest bardziej związana z budownictwem, mniejsza waga jest przykładana do budowy geologicznej, zwłaszcza stratygrafii czy tektoniki. Geotechnika jest nauką interdyscyplinarną, wykorzystującą gruntoznawstwo, mechanikę gruntów, fundamentowanie, geologię – w szczególności inżynierską, chemię, fizykę, mechanikę budowli, reologię itd.
Geologia Inżynierska jest jeden z działów geologii, wydzielony jako samodzielna nauka w latach dwudziestych XX w. Zajmuje się badaniem środowiska geologicznego, jego zmienności i ewolucji dla potrzeb planowania przestrzennego i regionalnego, oraz projektowania, wykonawstwa i eksploatacji obiektów budowlanych. W praktyce jest to ta część nauk geologicznych, która zajmuje się badaniami podłoża gruntowego do celów budowlanych oraz oddziaływaniem warunków gruntowo-wodnych na takie obiekty. Badania geologii inżynierskiej pozwalają m.in. na określenie parametrów wytrzymałościowych gruntów, co pozwala racjonalnie zaprojektować budowlę i uniknąć zagrożeń związanych z jej osiadaniem przy posadowieniu na niejednorodnym gruncie czy uniknąć zagrożeń związanych występowaniem procesów osuwiskowych.
H
Hydraulika otworowa - dział inżynierii wiertniczej zajmujący się przepływami przez zmienne geometrie, spadkami ciśnień w układzie, reologią, mechanizmami transportu zwiercin, oddziaływaniem płynu na ścianę otworu wiertniczego.
Hydrogeologia jest to nauka o wodach podziemnych Dziedzina ta obejmuje wiele zagadnień teoretycznych, jak i ściśle związanych z gospodarką. Do zagadnień teoretycznych należą:
- geneza pochodzenia wód podziemnych,
- rozprzestrzenianie i warunki występowania wód podziemnych,
- właściwości fizyczne i chemiczne oraz zmiany jakie w nich zachodzą.
Wody podziemne występują w określonych typach skał. Między tymi skałami, a wodą w nich zawartą, istnieje ścisła wzajemna zależność. Od typu skał i od ich układu zależy ilość, jakość i zasięg wód podziemnych, a także ich ruch. Wody podziemne oddziaływują na skały, mają one zdolność rozpuszczania niektórych minerałów, powodują różne procesy chemiczne, wpływają także na właściwości fizyczne skał, wywierają ciśnienie dynamiczne oraz inne zjawiska.
HDD (ang. Horizontal Direct Drilling)
K
Krętlik - narzędzie stosowane w fazie instalacji, którego zadaniem jest uniemożliwienie przenoszenia momentu obrotowego z przewodu wiertniczego na instalowany rurociąg.
Krzywy łącznik - grubościenny łącznik lub zwornik, którego osie połączeń gwintowych mufy i czopa krzyżują się i tworzą ugięcie pod kątem. Krzywe łączniki standardowo wykonuje się o kącie ugięcia 1 – 3 stopni. Krzywy łącznik stosuje się dla odchylenia osi otworu w celu zmiany inklinacji i/lub azymutu.
L
Lira - specjalne ułożenie przygotowanego do instalacji rurociągu na podporach stałych lub podporach pozycjonowanych za pomocą dźwigów.
M
Materiały płuczkowe - materiały chemiczne używane do produkcji i kondycjonowania płynów wiertniczych, służące do spełniania ich funkcji i osiągania celów technologicznych. Wśród podstawowych komponentów wyróżnia się materiały strukturotwórcze (np. bentonity, biopolimery), koloidy ochronne, inhibitory, środki specjalnego przeznaczenia, chemikalia komercyjne.
Moment obrotowy - wielkość fizyczna wynikająca z przyłożonej siły koniecznej do wykonania ruchu obrotowego po zadanym promieniu. W wiertnictwie HDD moment obrotowy dostarczany przez maszynę roboczą służy do pokonania oporów generowanych przez elementy przewodu wiertniczego, w tym zestaw narzędzi.
N
Nawigacja w otworze - czynności służące do ustalania aktualnej pozycji narzędzia w otworze w stosunku do pozycji zaplanowanej. W trakcie wiercenia pilotowego dokonuje się między innymi pomiarów azymutu, inklinacji, położenia czoła narzędzia, głębokości. Zarówno pomiary bezpośrednie jak i kalkulacje geometryczne pozwalają operatorowi systemu na kierowanie trajektorią otworu.
O
Ochrona środowiska jako całość jest pojęciem bardzo szerokim i trudnym do zdefiniowania. Nasza "gałązka" tej dziedziny obejmuje szeroko pojętą działalność związaną z ochroną środowiska gruntowo-wodnego i jest ściśle powiązana z naukami takimi jak geologia inżynierska czy hydrogeologia. Dotyczy więc przede wszystkim oceny stanu tego środowiska, jak również prognozowania wpływu na środowisko różnych inwestycji.
Operacje wiertnicze HDD - wykonywanie czynności wiertniczych mających na celu wywiercenie otworu o określonej trajektorii i geometrii w zastanych warunkach geologicznych, w celu instalacji rurociągu lub grupy rurociągów. Podstawowe operacje obejmują: wiercenie pilotowe, poszerzanie otworu, kalibrację otworu, instalację rurociągu. Pomocnicze operacje obejmują m.in. mobilizację, demobilizację oraz prefabrykację i testy rurociągów.
Otwór wiertniczy - wyrobisko o przekroju kołowym powstałe na skutek zwiercenia (wypłukania) skały przez narzędzia wiertnicze (świdry, poszerzacze). Otwór może być w trakcie operacji wiertniczych częściowo zarurowany (zabezpieczony mechanicznie) lub całkowicie otwarty (podparty jedynie płynem wiertniczym).
P
Parametry wiercenia - to niezbędne do wiercenia wartości fizyczne. Do podstawowych parametrów wiercenia należy zaliczyć: parametry mechaniczne: nacisk osiowy na narzędzie wiercące [kN], moment obrotowy [Nm], prędkość obrotową narzędzia [obr./min] oraz parametry hydrauliczne: strumień cyrkulującej płuczki [l/min], energię hydrauliczną na spodzie otworu [kW/m2].
Pompa płuczkowa - urządzenie wywołujące cyrkulację płuczki w otworze. Najczęściej jest nim wysokociśnieniowa, trzytłokowa pompa pojedynczego działania, zdolna do pokonywania oporów przepływu i przekazująca energię hydrauliczną przez dysze narzędzia na dno otworu.
Postęp wiercenia - prędkość drążenia otworu podawana zwykle w [m/h] lub w [m/min]
Poszerzacz - narzędzie służące do poszerzania otworu pilotowego do określonej średnicy i/lub stabilizacji wgłębnego zestawu poszerzającego i/lub instalującego. Ze względu na cechy konstrukcyjne rozróżnia się poszerzacze typu: otwartego / zamkniętego lub poszerzacze bez części ułożyskowanych / z rolkami (gryzami). Struktura tnąca narzędzi wymaga rotacji przewodu do ich prawidłowego stosowania.
Przestrzeń pierścieniowa - przestrzeń geometryczna pomiędzy zewnętrzną średnicą przewodu wiertniczego a aktualną średnicą otworu.
Przewód wiertniczy - skręcone ze sobą elementy tworzące jedną nieprzerwaną całość w postaci: rur płuczkowych, obciążników, łączników, stabilizatorów, centralizatorów, opcjonalnie także: silnika wgłębnego, krzywego łącznika, amortyzatora drgań.
R
Raporty wiertnicze - materiały źródłowe służące monitorowaniu, analizie czynności, tworzeniu baz danych i statystyk wiertniczych. Raporty są tworzone i dystrybuowane na bieżąco. Stroną tworzącą raporty są firmy wiertnicze (Raport Wiertacza, Raport Kierownika Wiertni) oraz firmy serwisowe (Raport Serwisu Płuczkowego, Raport Serwisu Kierunkowego). Raporty powinny zawierać opis bieżących procedur wiertniczych, rejestrowane parametry technologiczne oraz komentarz do nich.
S
Silnik wgłębny - zwykle naporowy silnik hydrauliczny, w którym moment obrotowy generowany jest przez strumień płuczki przepływającej pomiędzy statorem i rotorem. Wgłębny silnik hydrauliczny działa na zasadzie silnika Moineau. Jego cechą charakterystyczną jest iloraz kinematyczny.
Siła osiowa - siła działająca wzdłuż osi przewodu wiertniczego w wyniku prowadzenia operacji wiertniczych. W fazie wiercenia pilotowego przewód jest ściskany (siła pchania, naporu, nacisku), w fazie poszerzania, kalibracji i instalacji przewód jest na ogół rozciągany (siła ciągnięcia / siła instalacyjna).
Świder - narzędzie zwiercające lub działające hydromonitorowo na skałę w procesie wiercenia otworu pilotowego.
T
Trajektoria - przestrzenne zobrazowanie osi otworu (profil otworu).
W
Wiercenie - mechaniczno – hydrauliczny proces drążenia wyrobiska za pomocą narzędzia wiercącym. Proces polega na skrawaniu, ścieraniu, kruszeniu lub odspajaniu hydromonitorowym za pomocą obracającego się świdra lub poszerzacza. Przewód wiertniczy wprawiany jest w ruch obrotowy i ruch posuwisty za pomocą maszyny roboczej (wiertnicy). Zwierciny z dna otworu wynoszone są za pomocą płuczki wiertniczej.
Wiertacz - osoba obsługująca manualnie wiertnicę i kontrolująca proces drążenia otworu. Musi posiadać kwalifikacje i odpowiednie uprawnienia.
Wiertnica HDD - Maszyna robocza realizująca operacje wiertnicze.
Z
Zamknięty obieg płuczkowy - układ, w którym płuczka permanentnie cyrkuluje pomiędzy powierzchnią i dnem wierconego otworu. Elementami umożliwiającymi trwałe podtrzymanie tego procesu są między innymi: zbiorniki płuczkowe z armaturą, pompy, rurociągi, przewód wiertniczy, narzędzia wgłębne, system kontroli fazy stałej (separacji faz). Wspomniane powyżej elementy są niezbędne dla skutecznego zamknięcia obiegu. W przypadku, gdyby płuczka nie podlegała ponownemu wykorzystaniu w procesie, mielibyśmy do czynienia z obiegiem otwartym, w którym płyn wiertniczy po opuszczeniu otworu poddawany jest utylizacji.
Zarurowanie otworu - tymczasowe lub stałe zabudowanie przypowierzchniowych odcinków otworu HDD za pomocą rur stalowych (casingu). Odcinki rur okładzinowych łączone są za pomocą spawania lub skręcane za pomocą połączeń gwintowych. Głównym celem zapuszczania casingu jest zabezpieczenie pierwszej sekcji otworu przed zapadnięciem i deformacją ściany, zagwarantowanie prawidłowego obiegu płuczki wiertniczej a także poprawa jakości sterowania dolnym zestawem przewodu, poprzez efektywne obniżenie tarcia.
Zwierciny - rozdrobnione cząstki skały, wytworzone w procesie wiercenia i rozproszone w płuczce.
Skróty wiertnicze i terminy anglojęzycznych
Skrót |
Rozwinięcie |
Polski odpowiednik / komentarz techniczny |
ABIA |
At Bit Inclination Assembly |
Łącznik z wbudowanym sensorem pomiarowym umożliwiający pomiar inklinacji (pochylenia) tuż za świdrem (narzędziem wiercącym) w trakcie wiercenia pilotowego |
API |
American Petroleum Institute |
Amerykański Instytut Naftowy - źródło norm i referencji dla przemysłu wiertniczego na świecie |
APWD |
Annular Pressure While Drilling |
Pomiar ciśnienia panującego w przestrzeni pierścieniowej otworu pilotowego dokonywany w czasie rzeczywistym. System zintegrowany z systemami typu MGS lub GST |
ASCE |
American Society of Civil Engineers |
Amerykańskie stowarzyszenie grupujące inżynierów budownictwa |
AV |
Annular Velocity |
Prędkość z jaką przepływa płuczka w przestrzeni pierścieniowej otworu |
AVG |
Average |
Wartość średnia |
AWAY |
|
Odległość w planie - dległość pomiędzy punktem wejścia a dowolną pozycją w rzucie na płaszczyznę poziomą |
BBL |
Barrel |
Baryłka, jednostka objętości |
BH |
Borehole |
Otwór wiertniczy |
BHA |
Bottom Hole Assembly |
Dolny zestaw przewodu wiertniczego. Oznaczenie odnosi się do wszystkich elementów typu: narzędzia, łączniki wiertnicze, obudowy sond pomiarowych, stabilizatory itp. |
BHP |
Bottom Hole Pressure |
Ciśnienie panujące na spodzie otworu |
BIC |
Best In Class |
Najwyższa produktywność w danej klasie sprzętu |
BOBT |
Bit On Bottom Time |
Czas pracy narzędzia na spodzie otworu |
BOX |
Box |
Mufa w połączeniu gwintowym |
BR |
Barrel Reamer |
Poszerzacz baryłkowy |
BUR |
Build Up Rate |
Tempo nabierania krzywizny otworu pilotowego |
CC |
Circulate and Condition |
Cyrkulowanie i obróbka płuczki |
CIRC |
Ciculate |
Cyrkulowanie |
COVER |
|
Przykrycie - odległość osi otworu od nadległej powierzchni terenu |
CSG |
Casing |
Rura okładzinowa/osłonowa - zarurowanie techniczne otworu, zabezpieczające wejście i/lub wyjście otworu |
CPT |
Cone Penetration Test |
CPT - Stożkowy test penetracji, geotechniczny test in-situ. Wynik podaje się w MPa |
DCA |
Drilling Contractors Association |
Europejskie Stowarzyszenie Firm Wiertniczych. Organizacja wiertnicza zrzeszająca spółki wiertnicze, konsultingowe oraz dostawców i projektantów z branży HDD |
DCI |
Digital Control Inc. |
Producent sprzętu lokalizacyjnego |
DD |
Directional Driller |
Wiertacz kierunkowy - inżynier prowadzący wiercenie kierunkowe |
DDI |
Directional Difficulty Index |
Wskaźnik trudności |
DLS |
Dogleg Severity |
Intensywność zmian kąta przestrzennego na jednostkę długości otworu (100ft = 30m) |
DC |
Drill Collar |
Obciążnik wiertniczy |
DDR |
Daily Drilling Report |
Dzienny raport wiertniczy |
DFL |
Drilling Fluid |
Płyn wiertniczy |
DP |
Drill pipe |
Rura/żerdź płuczkowa – element przewodu wiertniczego |
DRLG |
Drilling |
Wiercenie |
DS |
Directional Service |
Serwis kierunkowy |
DS |
Dispersed solids |
Zwierciny trwale rozproszone (zdyspergowane) w płyniewiertniczym |
DSV |
Drilling Supervisor |
Nadzór robót wiertniczych |
ECD |
Equivalent Circulationg Density |
Ekwiwalentna gęstość płuczki - hipotetyczna gęstość płuczki wynikająca z sumowania ciśnienia hydrostatycznego płuczki i oporów jej przepływu |
EOB |
End Of Build |
Koniec sekcji budowania kąta |
EP |
Entry Point / Exit Point |
Punkt wejścia / punkt wyjścia |
FC |
Fly Cutter |
Poszerzacz otwarty - typ narzędzia skrawającego |
FF |
Friction Factor |
Współczynnik tarcia |
FH |
Full Hole |
Typ połączenia gwintowego |
FR |
Flow Rate |
Strumień przepływu płuczki wyrażony w l/min, jeden z podstawowych parametrów technologicznych |
FV |
Funnel Viscosity |
Lepkość umowna wyrażona w jednostce czasu. Pomiar za pomocą Lejka Marsha [s] |
FT |
Flat Time |
Część czasu produktywnego poza pracą narzędzia na spodzie |
GST |
Gyro Steering Tool |
Żyrokompasowy system nawigacji |
GPM |
Gallons Per Minute |
Wydatek pompy płuczkowej wyrażony w galonach na minutę |
GS |
Gel Strength |
Wytrzymałość strukturalna płynu wiertniczego |
HDD |
Horizontal Directional Drilling |
Horyzontalne wiercenie kierunkowe (nazwa techniki wiertniczej) |
HDPE |
High Density Polyethylene |
Polietylen wysokiej gęstości HDPE. Tworzywo sztuczne służące do produkcji rurociągów. |
HDI |
Hole Difficulty Index |
Wskaźnik trudności otworu (instalacji). W nomenklaturze ROE jest to bezwymiarowy |
HHP |
Hydraulic Horse Power |
Moc hydrauliczna |
HO |
Hole opener |
Poszerzacz rolkowy - typ narzędzia składającego się z korpusu, ramion i gryzów urabiających |
HP |
Hydrostatic Pressure |
Ciśnienie hydrostatyczne |
HP |
High pressure |
Wysokie ciśnienie (wysokiego ciśnienia) |
HQI |
Hole Quality Index |
Wskaźnik jakości otworu. W nomenklaturze ROE jest to wskaźnik będący wynikiem bieżącej oceny jakości otworu |
HS |
Horizontal Section |
Sekcja pozioma otworu |
HSE |
Health Safety and |
Zdrowie – bezpieczeństwo -środowisko. Systemowe podejście związane z bezpieczeństwem i higieną pracy |
HWDP |
Heavy Weight Drill Pipe |
Rury płuczkowe grubościenne. Oznaczenie przewodu wiertniczego o grubości ścianki powyżej standardowej dla danej średnicy |
IADC |
International Association of Drilling Contractors |
Organizacja zrzeszająca naftowe firmy wiertnicze. Kod IADC jest standardowo wykorzystywany do opisu typu narzędzi wiercących i do oceny stopnia ich zużycia |
ID |
Internal Diameter |
Średnica wewnętrzna |
IF |
Internal Flush |
Typ połączenia gwintowego |
ISO |
International Standards Organization |
Międzynarodowa certyfikacja jakości |
ISTT |
International Society for Trenchless Technology |
Międzynarodowe Stowarzyszenie Technik Bezwykopowych |
IEU |
Internal External Upset |
Rura płuczkowa spęczana na |
ILT |
Invisible Lost Time |
Niewidoczny czas stracony. Czas o ograniczonej produktywności (nieewidencjonowany) |
JETTING |
Jetting Assembly |
Zestaw do wiercenia hydromonitorowego w miękkich formacjach. Dolny zestaw przewodu składający się zwykle ze świdra i krzywego łącznika |
JF |
Jacking Forces |
Siły przeciskowe |
LCM |
Lost Circulation Material |
Materiały płuczkowe do |
LGS |
Low Gravity Solids |
Faza stała o niskiej gęstości |
LIH |
Lost In Hole |
Strata narzędzia w otworze |
LSYP |
Low Shear Yield Point |
Granica płynięcia kalkulowana przy niskich prędkościach ścinania |
LT |
Lost Time |
Czas stracony |
LV |
Low Viscosity |
Środek o niskiej lepkości |
MBT |
Methylene Blue Test |
Test oznaczający zawartość aktywnych części bentonitu |
MCL |
Maximum Contaminant Level |
Maksymalny poziom skażenia |
MD |
Measured Distance Measured Depth |
Długość otworu na ogół mierzona po przewodzie od punktu wejścia lub wyjścia. |
MGS |
Magnetics Guidance System |
Magnetyczny system nawigacji |
MITM |
Meeting in the Middle (Intersect) |
Metoda polegająca na przecięciu się trajektorii |
MSDS |
Material Safety Data Sheet |
Karta bezpieczeństwa |
MT |
Metric Tone |
Tona metryczna |
MT |
Milled Tooth |
Frezowany - oznaczenie używane do określenia typu zębów gryzów w świdrach lub hole openerach |
MT |
Micro Tunnel |
Mikrotunelowanie |
MTP |
Maximum Theoretical Performance |
Maksymalny postęp wiercenia (produktywność) prac wiertniczych wyrażony w m/h |
MUT |
Make Up Torque |
Moment skręcający połączenia gwintowego |
MW |
Mud Weight |
Ciężar właściwy płuczki |
MWD |
Measurement While Drilling |
Pomiar parametrów wiercenia kierunkowego w czasie rzeczywistym. Pomiar inklinacji, azymutu, położenia czoła narzędzia oraz nacisku na świder |
NMDC |
Non Magnetic Drill Collar |
Obciążnik ze stopów niemagnetycznych. Osłona na magnetyczną sondę pomiarową |
NP |
Neutral Point |
Punkt neutralny |
NPT |
Non Productive Time |
Czas nieproduktywny |
NRV |
Non Return Valve |
Zawór zwrotny - element wnętrza przewodu wiertniczego odcinający / umożliwiający przepływ |
OCMA |
Oil Company Materials Association |
|
OD |
Outside Diameter |
Średnica zewnętrzna |
ON BOTTOM |
|
Na dnie - stan dotyczący pracy rzeczywistej narzędzia |
OFF BOTTOM |
|
Ponad dnem - stan dotyczący pozycji narzędzia ponad dnem |
PAC |
Polyanionic Cellulose |
Polianionowa celuloza, materiał płuczkowy |
PDC |
Polycrystaline Diamond |
Typ świdra skrawającego |
PDM |
Positive Displacement Motor |
Silnik wgłębny typu naporowego, umożliwia napęd świdra bez konieczności obracania przewodem |
PF |
Pulling Force |
Siła ciągnięcia, jeden z podstawowych parametrów technologicznych |
PG |
Pressure Gradient |
Gradient ciśnienia wyrażony w MPa/m |
PHPA |
Partially Hydrolyzed Polyacryleamid |
Częściowo hydrolizowany poliakryloamid |
PIN |
PIN |
Czop w połączeniu gwintowym |
POOH |
Pull Out of the Hole |
Wyciągać z otworu |
PP |
Pore Pressure |
Ciśnienie porowe |
PPG |
Pounds Per Gallon |
Funt na galon, jednostka ciężaru właściwego |
PPM |
Parts Per Milion |
Część milionowa |
PS |
Pipe Side |
Strona rurociągowa, strona przewiertu na której prefabrykowany jest rurociąg |
PSI |
Pounds per Square Inch |
Funt na cal kwadratowy, jednostka ciśnienia |
PT |
Productive Time |
Czas produktywny |
PV |
Plastic Viscosity |
Lepkość plastyczna - parametr stosowany w modelowaniu reologicznym wyrażony w mPa*s |
QA/QC |
Quality Assurance / Quality Control |
Zapewnienie i kontrola jakości |
R&P |
Rack and Pinion |
Napęd wiertnicy typu zębatkowego |
REG |
Regular |
Typ połączenia gwintowego |
REV |
Revolution |
Obrót |
RIH |
Run Into the Hole |
Zapuszczanie przewodu do otworu |
ROP |
Rate of Penetration |
Wskaźnik liniowego postępu wyrażony na ogół w m/min lub m/h |
RMR |
Rock Mass Rating |
Wskaźnik jakości masywu skalnego |
RP |
Recommended Practise |
Zalecany sposób postępowania |
RPM |
Revolution Per Minute |
Ilość obrotów na minutę |
RSS |
Rotary Steerable System |
System wiercenie polegający na ciągłej rotacji przewodu |
RQD |
Rock Quality Designation |
Wskaźnik podzielności rdzenia - parametr określający jakość pobranego rdzenia skalnego (stopień spękania) |
RS |
Rig Side |
Strona maszynowa, strona przewiertu, na której zlokalizowane jest podstawowe urządzenie wiertnicze |
RTD |
Real Time Data |
Dane gromadzone w czasie rzeczywistym |
SCR |
Slow Circulating Rate |
Cyrkulacja ze zredukowaną wydatkiem pompy |
SDR |
Standard |
Stosunek średnicy do grubości ścianki w rurach z tworzyw sztucznych, wskaźnik geometryczny dla rur z HDPE i PVC |
SG |
Specific Gravity |
Ciężar właściwy płynu |
SHT |
Short Trip |
Krótki marsz w otworze polegający na wyciąganiu i zapuszczaniu przewodu |
SPM |
Stroke Per Minute |
Ilość suwów pompy na minutę |
SPP |
Stand Pipe Pressure |
Ciśnienie rejestrowane na pompie płuczkowej |
SPT |
Standard Penetration Test |
Sondowanie cylindryczne SPT, ilość uderzeń daną sondą do uzyskania odpowiedniego zagłębienia (np. N10 = 2 oznacza, że wykonano dwa uderzenia, aby zagłębić sondę na 10 cm w grunt) |
SQIN |
Square Inch |
Cal kwadratowy, jednostka pola powierzchni |
SR |
Shear Rate |
Prędkość ścinania |
SS |
Shear Stress |
Naprężenie wynikające z |
SS |
Suspended Solids |
Zwierciny zawieszone w płynie |
ST |
Side Track |
Wyjście z podstawowego otworu, zmiana trajektorii wymagająca odejścia do dotychczas realizowanej trasy wiercenia, wymaga na ogół marszowania do punktu korzystnego |
TBM |
Tunnel Boring Machine |
Maszyna do tunelowania |
TCI |
Tungsteen Carbide Inserts |
Słupki z węglika wolframu |
TD |
Total Depth |
Całkowita głębokość |
TDS |
Top Drive System |
System górnego napędu |
TFA |
Total Flow Area |
Całkowite pole przekroju zainstalowanych dysz w narzędziu wyrażone w calach kwadratowych |
TH |
Thrust |
Siła pchania, jeden z podstawowych parametrów technologicznych |
TI |
Trip Into the Hole |
Zapuszczanie narzędzi do otworu |
TL |
Technical Limit |
Najkrótszy możliwy czas wynikający z aktualnej technologii |
TQ |
Torque |
Moment obrotowy – jeden z podstawowych parametrów technologicznych |
TO |
Trip Out of the Hole |
Wyciąganie narzędzi z otworu |
POOH |
Pull out of the Hole |
Wyciąganie np. przewodu wiertniczego z otworu |
TT |
Total Time |
Czas całkowity |
TVD |
True Vertical Depth |
Rzeczywista głębokość otworu w danym punkcie, przyjęta jako różnica elewacji punktu wejścia (wyjścia) i aktualnej pozycji narzędzi |
US |
Upper Section |
Sekcja górna w otworze |
WL |
Water Loss |
Filtracja |
WBM |
Water Based Mud |
Płyn wodno-dyspersyjny |
WOB |
Weight On BIt |
Nacisk osiowy na świder lub inne narzędzie wiercące |
WOC |
Waiting On Cement |
Oczekiwanie na wiązanie cementu |
WOPL |
Waiting On Pipeline |
Oczekiwanie na rurociąg |
WOW |
Wait On Weather |
Oczekiwanie na pogodę |
WT |
Wall Thickness |
Grubość ścianki rury |
XCD |
Xanthan Gum Polymer |
Guma ksantanowa, naturalny polimer – materiał płuczkowy |
XO |
Cross Over |
Łącznik przejściowy |
YP |
Yield Point |
Granica płynięcia - parametr stosowany w modelowaniu reologicznym |